Międzynarodowy transport zwłok jest kwestią dość skomplikowaną prawnie, ponieważ wymaga dopełnienia wielu formalności. Z tego względu warto to zadanie powierzyć doświadczonemu zakładowi pogrzebowemu, który posiada odpowiednie uprawnienia i niezbędną wiedzę w tym zakresie. Pozwoli to uniknąć stresu, niepożądanego w tak trudnym dla rodziny czasie. Warto jednak wiedzieć, jakie procedury regulują transport zwłok z Czech czy Holandii.

Rola konsula RP i starosty

Istotną rolę w rozpoczęciu procedur, związanych z międzynarodowym transportem zwłok, odgrywa konsul RP. Zgodnie z konwencją wiedeńską jego obowiązkiem jest powiadomienie rodziny zmarłego o zgonie poprzez właściwy Urząd Wojewódzki. Podstawa prawna do dalszego postępowania znajduje się w następujących aktach prawnych:

• Ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
• Rozporządzeniu w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi.
• Rozporządzeniu w sprawie pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich.

Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o zgodę na sprowadzenie zwłok. Wniosek taki może złożyć najbliższa rodzina zmarłego, czyli małżonek, krewni zstępni, krewni wstępni, krewni boczni (do 4 stopnia pokrewieństwa) oraz powinowaci w linii prostej (do 1 stopnia). Do złożenia wniosku można upoważnić firmę pogrzebową i wówczas takie upoważnienie należy dołączyć do dokumentu. Do wniosku trzeba również dołączyć akt zgonu przetłumaczony na język polski oraz dokument urzędowy, który potwierdzi, że zgon nie nastąpił w wyniku choroby zakaźnej (cholera, gorączka krwotoczna, wścieklizna, wąglik). W przypadku zgonu z powodu określonej choroby zakaźnej, zwłoki można przetransportować dopiero po upływie dwóch lat. Opinię o sprowadzeniu zwłok wydaje Państwowy Inspektorat Sanitarny i na tej podstawie starosta podejmuje decyzję w ciągu maksymalnie 3 dni od otrzymania wniosku. Decyzja zostaje następnie przekazana właściwemu konsulowi, który na jej podstawie również musi udzielić zgody na przewóz zwłok lub prochów.

Prawo państwa, w którym doszło do śmierci, a transport zwłok

Trzeba pamiętać, że w międzynarodowym transporcie zwłok istotne są nie tylko przepisy kraju, do którego ma nastąpić transport, ale również kraju, w którym nastąpił zgon. W niektórych przypadkach konieczne będzie uzyskanie dodatkowej zgody na wywóz zwłok lub prochów od właściwych organów administracyjnych obcego państwa. Jest to bardzo ważne zwłaszcza wówczas, gdy zgon nie nastąpił z przyczyn naturalnych – w takich sytuacjach wymagana jest również zgoda organów policji i prokuratury. Dodatkowo, zakład upoważniony do przeprowadzenia wszystkich formalności, przedkłada właściwemu konsulowi zaświadczenie o przygotowaniu środka transportu zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. Przewoźnik musi bowiem dostosować się do międzynarodowych przepisów sanitarnych, dotyczących przewożenia zwłok.

Zobacz również: Jakie warunki musi spełnić przewoźnik w międzynarodowym transporcie zwłok?